(2003-2004)Za艂o偶enia projektu
Projekt uruchomienia regularnego, po艂膮czenia kolejowego dla przewozu kontener贸w 艂膮cz膮cego Morze Ba艂tyckie z Morzem Czarnym poprzez porty Gda艅sk/Gdynia - Odessa/Iljiczewsk powsta艂 w ramach d膮偶e艅 do skr贸cenia czasu i koszt贸w transportu 艂adunk贸w kontenerowych. Trasa tego po艂膮czenia przebiega膰 wi臋c b臋dzie korytarzem transportowym nr VI na odcinku Gda艅sk-Warszawa i dalej planowanym korytarzem transportowym do Odessy.Istota budowy tego korytarza zasadza si臋 przede wszystkim na stworzenie oferty przewozowej 艂adunk贸w zjednostkowanych, konkurencyjnej w stosunku do drogi morskiej wok贸艂 Europy. Budowa za艣 tego korytarza transportowego b臋dzie z pewno艣ci膮 wa偶nym elementem strategii rozwoju port贸w tych region贸w oraz istotnym czynnikiem o偶ywienia polsko-ukrai艅skich kontakt贸w gospodarczych. Dlatego te偶 realizacja i wdro偶enie projektu stworzy realne przes艂anki dla poprawy jako艣ci us艂ug transportowych i powinna zach臋ci膰 zar贸wno krajowych, jak i zagranicznych za艂adowc贸w do korzystania z us艂ug przewozowych projektowanego po艂膮czenia kolejowego.
Wst臋pne za艂o偶enia stanowi膮ce podstaw臋 przygotowania tego projektu przewiduj膮, 偶e zastosowanie transportu kolejowego w korytarzu transportowym Morze Ba艂tyckie-Morze Czarne, jako alternatywnego dla realizowanych dotychczas przewoz贸w drog膮 morsk膮 wok贸艂 Europy przyczyni膮 si臋 do nie tylko do skr贸cenia czasu transportu 艂adunk贸w, lecz tak偶e do:
- zwi臋kszenia konkurencyjno艣ci dr贸g transportowych prowadz膮cych przez porty polskie poprzez popraw臋 wydajno艣ci 艂a艅cuch贸w logistycznych,
- wzrostu poda偶y 艂adunk贸w dla port贸w polskich oraz rozwoju 偶eglugi dowozowej (feeder service) w relacjach z portami polskimi i rozwoju port贸w polskich jako w臋z艂贸w intermodalnych i centr贸w logistycznych w europejskiej sieci transportowej,
- rozszerzenia wsp贸艂pracy handlowej Polski z Ukrain膮 oraz z krajami basenu Morza Ba艂tyckiego poprzez usprawnienie 艂a艅cuch贸w transportowych pomi臋dzy portami polskimi a portami Morza Czarnego i Ba艂tyckiego,
- rozwoju technologii transportu intermodalnego w przewozach 艂adunk贸w w Polsce, co jest zgodne z za艂o偶eniami polityki transportowej Polski, a tak偶e z inicjatyw膮 Komisji Europejskiej promuj膮cej rozw贸j tej technologii transportu,
- ograniczenia przewozu 艂adunk贸w wykonywanych za pomoc膮 transportu drogowego, co prowadzi膰 ma do redukcji koszt贸w zewn臋trznych transportu poprzez obni偶enie stopnia zanieczyszczenia 艣rodowiska (zmniejszenie emisji spalin, ograniczenie ha艂asu) i zmniejszenie nat臋偶enia zjawiska kongestii na drogach, a tak偶e do zwi臋kszenia stopnia bezpiecze艅stwa w transporcie.
- okre艣lenie obecnej i prognozowanej poda偶y 艂adunk贸w ci膮偶膮cych do transportu kolejowego w tym korytarzu transportowym, co ma istotne znaczenie dla poziomu wykorzystania zdolno艣ci przewozowej tego po艂膮czenia oraz celowo艣ci jego uruchomienia,
- analiza i ocena podstawowej i pomocniczej infrastruktury transportowej istniej膮cej w tym korytarzu i sformu艂owanie na tej podstawie potrzeb w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej oraz propozycji usprawnienia system贸w informacyjnych i komunikacyjnych,
- ocena ekonomiczna projektowanego przedsi臋wzi臋cia w aspekcie wysoko艣ci zysk贸w i strat (wymaganych nak艂ad贸w) w oparciu o rachunek por贸wnawczy czasu i koszt贸w transportu 艂adunk贸w w alternatywnych relacjach (drog膮 morsk膮 i drog膮 l膮dowo-morsk膮) i technologiach przewozu.
Projekt EUREKA SLINT, rozwijaj膮cy ide臋 budowy polsko-ukrai艅skiego korytarza transportowego na trasie Gda艅sk/Gdynia - Odessa/Illjiczewsk b臋dzie wa偶nym elementem strategii rozwoju regionu pomorskiego i jego obszaru metropolitalnego prowadz膮cym do aktywizacji wsp贸艂pracy gospodarczej z Ukrain膮 i spowoduje rozw贸j ma艂ych i 艣rednich przedsi臋biorstw, kooperacj臋 przedsi臋biorstw, wsp贸lne inwestycje itp.
Wyniki bada艅
Z dotychczasowych bada艅 wynika, 偶e:- Transport 艂adunk贸w w kontenerach wykazuje wysok膮 dynamik臋 rozwoju, znacznie przewy偶szaj膮c膮 tempo wzrostu og贸lnych obrot贸w polskiego handlu zagranicznego (w latach 1997-2001 ich wielko艣膰 wzrasta艂a 艣redniorocznie o 13,8% w eksporcie oraz 6,7% w imporcie). G艂贸wnym kierunkiem przewoz贸w kontenerowych polskiego handlu zagranicznego s膮 kraje Europy Zachodniej. Dotychczasowa wymiana handlowa Polski towar贸w w kontenerach z krajami bezpo艣rednio po艂o偶onymi nad Morzem Czarnym jest relatywnie ma艂a. Istnieje jednak wiele przes艂anek dla korzystnych prognoz co do dalszego rozwoju zar贸wno og贸lnych obrot贸w handlowych Polski jak i z krajami regionu Morza Czarnego. Nale偶膮 do nich:- wysoka dotychczasowa dynamika rozwoju transportu 艂adunk贸w w kontenerach, - szczeg贸lnie wysoka utrzymuj膮ca si臋 nadal tendencja wzrostowa eksportu Polski do kraj贸w Morza Czarnego (np. dynamika eksportu do Ukrainy w pierwszych 5-ciu miesi膮cach 2003 r. wynosi艂a 21%),
- podejmowane przez krajowe firmy aktywne dzia艂ania w kierunku odbudowy utraconych na skutek kryzysu gospodarczego lat 1996-1997 kontakt贸w handlowych oraz pozyskania nowych rynk贸w wschodnich (obecnie w wymianie handlowej z Ukrain膮 uczestniczy ponad 5500 polskich podmiot贸w gospodarczych),
- przygotowany w lutym 2003 r. przez rz膮d program wspierania eksportu,
- polityka transportowa Unii Europejskiej zmierzaj膮ca do rozwoju l膮dowego i l膮dowo-morskiego transportu intermodalnego,
- przewidywany w zwi膮zku z przyst膮pieniem Polski do UE wzrost gospodarczy w nast臋pnych latach. - W dziedzinie transportu poda偶 potencja艂u przewozowego musi wyprzedza膰 poda偶 艂adunku - potencja艂 "przyci膮ga" 艂adunek. T臋 og贸ln膮 zasad臋 wykorzystuj膮 zagraniczni operatorzy transportu intermodalnego stale rozszerzaj膮c sie膰 kolejowych po艂膮cze艅 kontenerowych port贸w morskich z terminalami zlokalizowanymi w ca艂ej Europie oraz rozbudowuj膮c potencja艂 prze艂adunkowy w terminalach l膮dowych i portowych. Dla zach臋cenia za艂adowc贸w do korzystania z us艂ug tych po艂膮cze艅 stosowane s膮 liczne instrumenty ekonomiczne promuj膮ce przynajmniej w pocz膮tkowej fazie przewozy w tym systemie transportu. Du偶膮 rol臋 w promowaniu nowych po艂膮cze艅 ma aktywna polityka transportowa kraj贸w europejskich wspieraj膮ca rozw贸j transportu intermodalnego.
- Za celowe uznaje si臋 powo艂anie wyspecjalizowanego operatora (sp贸艂ki) zajmuj膮cego si臋 prowadzeniem spraw handlowych, finansowych, reklam膮, akwizycj膮, polityk膮 cenow膮 i podj臋cie stara艅 o pozyskanie 艣rodk贸w finansowych na promocj臋 przewoz贸w w pocz膮tkowym okresie.
- O powodzeniu rozpatrywanego przedsi臋wzi臋cia decydowa膰 b臋dzie dalszy rozw贸j obrot贸w polskiego handlu zagranicznego z jednej strony oraz wielko艣膰 pozyskanych 艂adunk贸w tranzytowych pochodz膮cych z kraj贸w potencjalnego przedpola z drugiej strony. Zgodnie z kierunkami polityki transportowej Unii Europejskiej ukierunkowanej na przeniesienie 艂adunk贸w z "drogi" na "kolej" oraz z przyj臋tymi za艂o偶eniami co do trasy (Gda艅sk-Odessa), potencjalnych 艂adunk贸w dla kolejowego po艂膮czenia kontenerowego nale偶y poszukiwa膰 w obszarze 艂adunk贸w przewo偶onych dotychczas transportem morskim, a tak偶e drogowym w relacjach z krajami basenu Morza Czarnego oraz transportem drogowym w relacjach z krajami Europy Zachodniej .
- W celu pozyskania 艂adunk贸w dla projektowanej linii kolejowej nale偶y podj膮膰 aktywne dzia艂ania marketingowe dla akwizycji 艂adunk贸w tranzytowych kraj贸w skandynawskich, zachodnioeuropejskich i basenu Morza Czarnego. i dotarcia z informacj膮 o oferowanych us艂ugach, ich cenach, miejscu, czasie i warunkach realizacji transakcji do szerokiego otoczenia, a zw艂aszcza do potencjalnych rynk贸w docelowych.
- Podstawowym warunkiem przej臋cia przez projektowan膮 now膮 lini臋 kolejow膮 艂adunk贸w ci膮偶膮cych do korytarza transportowego Gda艅sk-Odessa jest przygotowanie odpowiedniej oferty przewozowej od miejsca nadania do miejsca przeznaczenia, kt贸ra zach臋ci za艂adowc贸w tranzytowych z kraj贸w skandynawskich, zachodnioeuropejskich i regionu Morza Czarnego, a tak偶e za艂adowc贸w zlokalizowanych na obszarze dalszego krajowego zaplecza i przedpola do korzystania z us艂ug tego po艂膮czenia.
- Najwi臋ksze oszcz臋dno艣ci w czasie transportu 艂adunk贸w stwarza wariant przewiduj膮cy bezpo艣rednie po艂膮czenie port贸w Gda艅sk/Gdynia i Odessa/Iljiczewsk w ruchu wahad艂owym. Nat臋偶enie ci膮g贸w kontenerowych, jak r贸wnie偶 wysoki udzia艂 transportu drogowego w przewozach kontener贸w do kraj贸w Europy Zachodniej stwarza realne przes艂anki dla przej臋cia przez ten poci膮g kontenerowy wi臋kszej ilo艣ci tych 艂adunk贸w w relacjach zaplecze krajowe - porty polskie.
- Dla przewozu w korytarzu transportowym Gda艅sk-Odessa wyst臋puje relatywnie du偶a potencjalna poda偶 艂adunk贸w masowych i drobnicy niezjednostkowanej ze strony polskiego handlu zagranicznego. W ich obs艂udze transportowej podstawow膮 rol臋 odgrywa bowiem transport drogowy. Szczeg贸lnie wysoki udzia艂 tego transportu wyst臋puje w obs艂udze 艂adunk贸w przewo偶onych w eksporcie w艂a艣nie w relacjach z krajami Morza Czarnego.
Polski
English