Elementy monitoringu morfodynamicznego polskich brzeg贸w morskich.
Pr. zbior. pod red. R. Dubrawskiego. Instytut Morski w Gda艅sku, Gda艅sk 2008, ss. 113, tab. 27, rys. 89, ISBN 978-83-85780-95-3.
Cena: 50,00 z艂.
Opis
Strefa brzegowa po艂udniowego Ba艂tyku jest obszarem intensywnie zmieniaj膮cym si臋 pod wp艂ywem czynnik贸w hydrometeorologicznych. Brzegi morskie podlegaj膮 silnej erozji obejmuj膮cej okresowo 70% ich d艂ugo艣ci. Prognozowany wzrost poziomu morza i wzrost aktywno艣ci hydrodynamicznej przy艣pieszaj膮ce erozj臋 brzeg贸w leg艂y u podstaw ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program ochrony brzeg贸w morskich” (Dz. U. nr 67, poz. 621 z 28 marca 2003 r.).
Elementem programu jest monitoring niwelacyjno-batymetryczny strefy brzegowej prowadzony w okresach pi臋cioletnich do roku 2023. Pierwszy monitoring obejmuj膮cy brzegi Zatoki Gda艅skiej, P贸艂wyspu Helskiego i morza otwartego na d艂ugo艣ci ~500 km wykona艂y urz臋dy morskie w latach 2004–2006. Wyniki pomiar贸w opracowa艂 Zak艂ad Hydrotechniki Morskiej Instytutu Morskiego w Gda艅sku. Analiz臋 wybranych element贸w monitoringu morfodynamicznego polskich brzeg贸w morskich zawiera niniejsze opracowanie. Na wst臋pie przedstawiono za艂o偶enia programu monitoringu i om贸wiono system prowadzenia pomiar贸w brzegowych. W analizie wynik贸w pomiar贸w wykorzystano schemat obliczeniowy pozwalaj膮cy na wyznaczenie jednego z najwa偶niejszych parametr贸w odporno艣ci strefy brzegowej, tj. powierzchni umownego przekroju strefy zmian brzegowych. W ocenie odporno艣ci strefy brzegowej pos艂u偶ono si臋 r贸wnie偶 analiz膮 wynik贸w pomiar贸w morfometrycznych wykonanych na profilach niwelacyjno-batymetrycznych. Na jej podstawie przedstawiono stan przybrze偶a bliskiego, odporno艣膰 strefy aktywnej przybrze偶a, stan systemu erozyjno-akumulacyjnego oraz oszacowano deficyt osad贸w form strefy brzegowej. Stwierdzony system erozyjno-akumulacyjny strefy brzegowej, w tym g艂贸wnie przybrze偶a, w znacznym stopniu pokrywa si臋 systemem brzegowym opracowanym na podstawie pomiar贸w kartograficznych dla minionego stulecia.
Erozja brzeg贸w wynika z wyprzedzaj膮cego niszczenia przybrze偶a przez czynniki hydrodynamiczne w warunkach trwa艂ego i narastaj膮cego deficytu osad贸w brzegowych. Przedstawione wyniki analizy wybranych element贸w morfodynamicznych brzeg贸w morskich precyzyjnie okre艣laj膮 stan brzegowego systemu erozyjno-akumulacyjnego oraz pozwalaj膮 na ukierunkowanie dzia艂alno艣ci administracji morskiej w ochronie brzeg贸w morskich w r贸偶nych skalach przestrzenno-czasowych. Opracowanie opr贸cz znacz膮cych warto艣ci wdro偶eniowych posiada istotne warto艣ci poznawcze dotycz膮ce dynamiki systemu erozyjno-akumulacyjnego polskich brzeg贸w morskich w warunkach wp艂ywu zmian klimatycznych i przeciwdzia艂a艅 ochronnych.